Koło zamachowe - kważny element układu napędowego

[visera]

Koło zamachowe to jeden z najstarszych mechanizmów w znanych ludzkości. Choć dziś kojarzy się przede wszystkim z silnikiem samochodu, wcześniej używano go podczas pracy koła garncarskiego czy maszyny parowej. Jeśli chodzi o wersję znaną z motoryzacji, spory i najczęściej ciężki żeliwny dysk znajdziemy przytwierdzony do końcówki wału korbowego, na zewnątrz silnika - po stronie skrzynii biegów. Co ciekawe koło zamachowe spełnia kilka ważnych funkcji w silnikach spalinowych.

Koło zamachowe ma za zadanie gromadzić energię kinetyczną.

Pierwsze zadanie koła zamachowego to magazynowanie energii kinetycznej, dzięki czemu możliwa jest praca "suwowa" silnika tłokowego. W jednostce czterosuwowej ssanie, sprężanie i wydech potrzebują energii z zewnątrz. Dostarcza jej właśnie koło zamachowe, które gromadzi energię podczas suwu pracy. Dlatego czasem możemy spotkać się z ogreśleniem "akumulator mechaniczny".

Zewnętrzna powierzchnia koła zamachowego współpracuje z tarczą sprzęgła

Mimo ogromnego postępu koło zamachowe wciąż wykonuje się przede wszystkim z żeliwa. Żeliwo jest odporne na wysoką temperaturę, obroty wibracje i tarcie. To szczególnie ważna cecha, gdyż koło zamachowe przekazuje moment obrotowy na tarczę sprzęgła która jest do niego dociskana, gdy zdejmiemy nogę z pedału sprzegła. Uruchomienie pedału powoduje odsunięcie tarczy od koła zamachowego.

Rozruch silnika dzięki przełożeniu energii z koła zamachowego na wał korbowy

Na obwodzie koła zamachowego znajduje się zintegrowany z talerzem wieniec zębaty. Wielka średnica tej części sprawia, że możliwe jest obrócenie korbowodu przy pomocy stosunkowo niewielkiego silnika elektrycznego jakim jest rozrusznik. To właśnie dzięki tej sekwencji ruchów możliwe jest uruchomienie silnika i start samochodu. Jeśli w przyszłości projektanci opracują inny sposób uruchamiania auta, koło zamachowe będzie mgło ulec znacznej redukcji, jeśli chodzi o rozmiar i wagę.

Jak działa koło zamachowe?

Koło zamachowe wyrównuje pracę silnika - jest to szczególnie ważne na biegu jałowym oraz przy niskich obrotach jednostki napędowej. Bez koła zamachowego właściwie silnik tłokowy nie mógłby poprawnie pracować. Koło zamachowe musi mieć precyzyjnie dobrane rozmiary oraz wagę. Gdyby było zbyt duże i ciężkie, samochód miałby niski moment obrotowy - silnik potrzebowałby sporej siły do "wkręcenia się" na wyższe obroty. Byłoby to też nie-ekonomiczne. Dlatego dawniej prostym sposobem na tuning było wyfrezowanie lub zeszlifowanie koła zamachowego, dzięki czemu było lżejsza i silnik szybciej wkręcał się na wysokie obroty. Zbyt lekkie koło zamachowe, niesie jednak ze sobą pewne wady - silnik może pracować nierówno oraz wpadać w znaczące drgania co będzie odczuwalne dla kierowcy i pasażerów.

Coraz lżejsze koło zamachowe

Udoskonalanie jego pracy polega na stałym balansie pomiędzy zwiększaniem i zmniejszaniem jego masy. Cięższe koło zamachowe oznacza mniejszą utratę szybkości pracy i stabilną pracę silnika. Wadą tego rozwiązania będzie długie rozpędzanie samochodu i powolny proces przyspieszania. Współczesne samochody mają się rozpędzać dynamicznie, więc koło zamachowe przez ostatnie kilkadziesiąt lat „odchudzono” o więcej niż połowę: z ponad 20 kg do mniej niż 10. Niestety, ceną za szybsze rozpędzanie się do setki są duże nierówności w pracy silnika. Współczesna motoryzacja płaci tę cenę, inwestując w technologie resorowania silnika, rozwiązania w zakresie wtrysku paliwa czy dwumasowe koło zamachowe.

Kup koło zamachowe w sklepie sprzeglo.com.pl

Koło dwumasowe - odmiana koła zamachowego

Koło dwumasowe, to koło zamachowe, które składa się z dwóch mas połączonych specjalnymi tłumikami drgań skrętnych. Dzięki zastosowaniu rozwiązania dwumasy, koło zamachowe może być mniejsze i lżejsze - dzięki czemu nie ogranicza momentu obrotowego - a jednocześnie skutecznie tłumi drgania silnika i dba o jego płynną pracę.

Sztywne koło zamachowe jest praktycznie elementem niezniszczalnym - w wielu samochodach nie ma potrzeby wymieniać go dożywotnio. Natomiast koło dwumasowe, ze względu na skomplikowaną budowę - ulega zużyciu i wymaga wymiany przeciętnie co 150 tys kilometrów. Z tego powodu wielu kierowców boi się samochodów z kołem dwumasowym.

Niezależnie czy masz samochód ze sztywnym kołem, czy też z dwumasą - musisz pamiętać że to bardzo ważny element bez którego nie możliwa byłaby praca silnika.